Khi nhắc đến những món ngon ngày Tết miền Bắc, bên cạnh bánh chưng, bánh dày, không thể quên nhắc tới dưa hành, canh bóng thả hay thịt đông. Ngoài ra, đâu là những cái tên nổi bật khác trong mâm cỗ Tết miền Bắc? Hãy cùng khám phá ngay nhé!
1. Bánh chưng, bánh dày – Tinh hoa đất trời trong mâm cỗ Tết miền Bắc
Bánh chưng, bánh dày là món ngon không thể bỏ qua khi nhắc đến ngày Tết cổ truyền ở miền Bắc. Đây làm những món gắn liền với sự tích thời vua Hùng, vừa mang ý nghĩa văn hóa, vừa mang giá trị tinh thần. Hai chiếc bánh này là kết tinh của đất, trời, xuất hiện trong mâm cỗ thờ nhằm tỏ lòng biết ơn tạo hóa cho mùa màng bội thu, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Đồng thời, là sợi dây gắn kết mọi thành viên trong gia đình lại với nhau.
Ngày nay, khi xã hội ngày càng phát triển, nhiều gia đình đã không còn thói quen quây quần bên nồi bánh chưng nóng hổi hay tận tay nhào nặn từng chiếc bánh dày nữa. Bù lại, khi được mua về đặt trên bàn thờ gia tiên, mọi người vẫn cẩn thận lựa chọn loại bánh ngon và chất lượng nhất.
2. Dưa hành
Dưa hành thường được nhắc đến như một món ăn kèm cùng bánh chưng xanh thể hiện quan niệm ngũ hành tương khắc. Đồng thời, dưa hành cũng hay được lựa chọn ăn với thịt đông, thịt kho tàu, thịt luộc,… Món ăn có vị chua, cay dịu nhẹ sẽ giúp bạn đỡ ngán và tận hưởng được vị ngon của những món ăn khác cũng như giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn dễ dàng.
3. Gà luộc
Để cúng Giao thừa hay những ngày đầu năm mới, gà luộc là món ăn vô cùng quan trọng. Nhiều người tin rằng, khi dâng gà luộc lên đất trời sẽ mang tới khởi đầu thuận lợi, may mắn đủ đầy. Gà luộc với phần da vàng ươm, chặt thành miếng thật đều tay, xếp lên đĩa thật đẹp mắt. Rắc thêm vài sợi lá chanh thái chỉ mỏng thật mỏng. Đặc biệt, đi kèm với đĩa thịt gà luộc thì không thể thiếu đĩa muối tiêu chanh, đó mới thật sự đầy đủ hương vị đặc trưng cho món ăn này.
4. Các loại giò
Giò vẫn luôn là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết miền Bắc từ trước đến nay. Trên thị trường hiện có “hằng hà sa số” các loại giò khác nhau, có thể kể đến như giò lụa, giò bò, giò thủ, giò hoa ngũ sắc, giò gà, giò me, giò bì, giò ngựa, thậm chí có cả giò đà điểu hay giò cá hồi,…
Khi bày cỗ, giò thường được thái theo khoanh, chia thành từng miếng gọn gàng, sắp xếp đẹp mắt và dễ gắp. Món ngon ngày Tết miền Bắc này chính là một nét ẩm thực đặc trưng trong mâm cơm đoàn viên.
Xem thêm: Cách làm giò truyền thống
5. Thịt đông
Giữa tiết trời se lạnh, một món thịt đông ăn kèm với dưa hành là đúng vị nhất. Trong những món ngon ngày Tết đậm đà hương vị cổ truyền đây là món không thể thiếu. Được làm từ thịt lợn, thịt gà hoặc đôi khi là cả chân giò lợn, thêm chút mộc nhĩ, nấm hương, gia giảm gia vị vừa ăn rồi ninh nhừ. Sau đó để ngoài trời cho đông lại hoặc bảo quản trong tủ lạnh.
Khi thịt đông trên bề mặt sẽ có một lớp mỡ màu trắng mịn như tuyết pha sắc vàng mịn như mặt hồ không gợn sóng. Độ ngậy, mát khiến thịt đông trở thành món ăn hấp dẫn và đưa cơm.
6. Nem rán
Nem rán là món ăn khá đơn giản, dễ chế biến nhưng đã trở thành món ăn quen thuộc và đặc trưng nhất trong các gia đình Việt Nam, nhất là các gia đình ở miền Bắc trong dịp Tết. Cùng với lớp bánh đa nem mỏng giòn tan bên ngoài, nhân nem rán đượm vị gồm các nguyên liệu như thịt lợn nạc, nấm hương, mộc nhĩ, hành khô, giá sống, trứng, hạt tiêu, muối, gia vị,… Và thứ góp phần tôn nên hương vị của món nem rán không thể thiếu chính là nước chấm với sự kết hợp tinh tế của vị mặn trong nước mắm ngon, vị ngọt của mì chính, đường, vị chua của dấm, vị cay của tỏi, ớt,… Mọi thứ sẽ hòa quyện lại với nhau làm cho vị giác của người thưởng thức bị kích thích khó lòng quên được.
7. Canh măng
Món ngon ngày Tết miền Bắc mà quên nhắc tới canh măng thì quả thật là điều vô cùng thiếu sót. Măng khô sẽ được ngâm nước qua đêm, sau đó luộc qua nhiều nước rồi nấu chung với móng giò hoặc cổ, cánh, chân gà… Vị ngậy, béo hòa quyện với vị ngọt bùi của măng tạo nên sức cuốn hút lạ kỳ.
8. Canh bóng thả
Canh bóng thả là món ngon thường xuyên xuất hiện trong mâm cỗ Tết miền Bắc. Món ăn này vừa thanh tao, vừa bổ dưỡng lại còn phù hợp với tiết trời giá lạnh cuối đông. Lý do là bởi mùa lạnh người Bắc da thường khô và nứt nẻ, ăn bóng bì sẽ giúp bổ huyết, mịn da giống như một biện pháp cân bằng tự nhiên cho cơ thể. Khi múc, nhìn bát canh đầy đủ màu sắc của bóng bì, su hào, cà rốt, đậu Hà Lan, giò lụa, trứng thái chỉ, tôm nõn, thịt thăn,… và xếp trên cùng là mấy cọng rau mùi, chắc chắn sẽ khiến bạn ngất ngây đấy!
9. Chè kho
Chè kho là món ăn vô cùng giản dị trong việc kết hợp nguyên liệu. Chỉ cần có đậu xanh, vừng trắng và đường cát là đã có thể nấu thành nồi chè thơm nức mũi. Món chè này mang một hương vị đặc biệt đó là mùi thơm của đỗ xanh, quyện với mùi thoang thoảng của nước bưởi ăn rất mát và mềm mịn. Thưởng thức món chè này, bạn sẽ thấy được cả tinh túy của trời đất giao hòa trong buổi đầu xuân và tấm chân tình của người chủ mến khách.
10. Nộm miền Bắc
Ngoài những món đặc trưng kể trên thì món nộm cũng là một trong những món ăn quan trọng trong ngày Tết cổ truyền của người dân miền Bắc. Được kết hợp từ một số nguyên liệu như rau muống, su hào, hoa chuối, cà rốt,… tạo nên một món ăn có vị chua ngọt dễ ăn cùng màu sắc vô cùng bắt mắt.
11. Miến xào thập cẩm
Để đổi vị cho mâm cỗ Tết miền Bắc, bạn có thể bổ sung vào thực đơn món miến xào thập cẩm. Món này ăn cực ngon với độ mềm dẻo dai của sợi miến, rau củ xào cùng rất giòn ngọt, độ chín vừa tới. Miến xào mềm nhưng phải tơi, không bị đóng bánh do quá nát hoặc khô cứng do thiếu nước. Món ăn này phải dùng ngay khi còn nóng mới ngon, khi ăn bạn thêm một chút hạt tiêu vào sẽ thơm lắm đấy! Miến xào thập cẩm sẽ khiến bữa ăn ngày Tết của gia đình bạn không những đủ dinh dưỡng mà còn đẹp mắt và ngon miệng.
12. Xôi gấc
Xôi gấc chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất bổ dưỡng, tốt cho người thị lực kém, phòng chống ung thư, tốt cho tim mạch, nâng cao sức đề kháng,…. Màu đỏ tươi của xôi gấc cũng tượng trưng cho tài lộc, sự may mắn nên rất được người miền Bắc ưa chuộng và dùng để thiết đãi bạn bè, người thân dịp Tết.
Là món ngon trong dịp Tết nên xôi gấc thường được chuẩn bị rất công phu. Từ việc lựa gấc làm sao cho đỏ, thơm và ngon nhất đến việc đồ xôi, đơm xôi và đặt lên ban thờ như thế nào? Tất cả đều được các bà, các mẹ làm kỹ lưỡng và cầu kỳ.
13. Thịt bò xào rau củ
Năm hết Tết đến luôn cần sự quyện hòa âm dương để mang lại nhiều may mắn, thịnh vượng. Thế nên thịt bò xào rau củ tuy là một món ăn thường ngày nhưng vẫn hiện hữu trong mâm cỗ ngày Tết cổ truyền, đặc biệt là miền Bắc. Từng miếng thịt bò tươi mềm được thái mỏng xào chung với rau củ quả thập cẩm như ớt chuông, súp lơ, hành tây, cà rốt,… tạo nên màu sắc cuốn hút, đẹp mắt. Không những vậy còn bổ sung thêm nhiều vitamin, dinh dưỡng và giúp thanh lọc cơ thể trước thềm năm mới.
14. Hành cuốn tôm thịt
Bổ sung vào danh sách những món ngon cho ngày Tết chính là món hành cuốn tôm thịt. Bạn sẽ cảm nhận được độ béo của thịt, bùi của tôm quyện hòa với rau thơm và vị cay của rau răm, vị ngọt hành củ,… Khi chấm cùng nước mắm mặn, chấm nhẹ thôi, món hành cuốn tôm thịt này ngon một cách lạ kỳ nhờ sự phối hợp nguyên liệu có thể nói là đắt tiền và chế biến cầu kỳ qua nhiều công đoạn.
15. Thịt bò kho
Nếu miền Nam có thịt kho tàu với trứng “trứ danh” thì miền Bắc lại có món thịt bò kho nồng ấm, đậm đà hương vị. Món ăn này luôn hiện diện trên mâm cỗ sum vầy tại miền Bắc mỗi dịp nghênh đón một năm mới an lành. Với hương thơm đặc trưng, thịt bò kho đã trở thành một dấu ấn khó phai trong nền ẩm thực trù phú Bắc Bộ.
Thường thì món này được chuẩn bị kỹ lưỡng từ ngày 29 tết để kịp cúng gia tiên vào trưa 30 và để ăn dần trong những ngày đầu năm. Các mẹ hay chọn thịt nạm cho món thịt bò kho này ướp với chút gia vị mắm muối và nước cốt tỏi, bên trong cuộn thịt ba chỉ chắc chắn rồi buộc lại bằng lạt. Thịt sẽ được chiên sơ trước khi kho để dậy mùi rồi mới thả vào nồi nước đã nấu sôi được nêm sẵn tương, gia vị và một ít quế. Nấu đến khi thịt chín mềm, gỡ lạt và cắt thịt thành khoanh. Sau cùng, thưởng thức bên mâm cỗ ấm cúng cùng các thành viên trong gia đình.
Trên đây là những món ngon ngày Tết miền Bắc không chỉ ngon miệng mà còn là biểu tượng của những con người hiếu khách nơi đây. Chúc mọi người có một cái Tết đoàn viên, nhiều may mắn và đầm ấm bên gia đình!