Ẩm thực của đất nước “mặt trời mọc” là cả “một kho tàng” thú vị. Không chỉ cầu kỳ trong cách chế biến, bài trí món ăn mà phong vị nơi đây cũng vô cùng đa dạng. Cùng khám phá ẩm thực Nhật Bản qua bài viết dưới đây!
1. Triết lý ẩm thực Nhật Bản
Bên cạnh văn hóa Samurai độc đáo, những bộ Kimono truyền thống, hay Origami, hoa anh đào, núi Phú Sĩ. Ẩm thực Nhật Bản cũng để lại dấu ấn rất khó quên. Triết lý ẩm thực xứ Phù Tang được thể hiện qua 5 nguyên tắc: 5 màu sắc, 5 vị, 5 phương pháp, 5 giác quan, 5 quy tắc.
5 màu sắc
Để đảm bảo dinh dưỡng cân bằng, mỗi bữa ăn của người Nhật đều đảm bảo đủ 5 màu sắc. Đó là: trắng, vàng, đỏ, xanh lục, đen (gồm cả màu sậm như nâu, tím). Có thể coi đây giống như một cách “chơi màu” đầy nghệ thuật.
5 vị
Sự kết hợp hài hòa giữa vị mặn, ngọt, chua, đắng và “umami” kích thích vị giác vô cùng. Đặc biệt so với các quốc gia trên thế giới, ẩm thực Nhật Bản luôn chú trọng đến sự thuần khiết. Các món ăn đặc trưng tại đây đều được hạn chế tối đa gia vị. Vì nó sẽ làm mất đi sự thanh ngọt, tự nhiên.
5 phương pháp nấu
Phương pháp nấu ăn của người Nhật cũng rất phong phú: hầm, nướng, hấp, rán, luộc,…
5 giác quan
Có một câu nói quen thuộc của người Nhật là “ăn bằng mắt”. Vì thế, món ăn ngon kích thích vị giác thôi là chưa đủ. Cần cảm nhận bằng cả khứu giác, xúc giác, thính giác và nhất là thị giác. Việc trình bày món ăn là khâu vô cùng quan trọng, đòi hỏi sự tinh tế của người chế biến.
5 quy tắc
Những quy tắc này bắt nguồn từ đạo Phật, được xem là luật định khi thưởng thức món ăn.
- Cần phải biết ơn, kính trọng công sức của người đã nuôi trồng thực phẩm và chế biến ra món ăn đó;
- Làm những việc có ích, xứng đáng với việc được hưởng những món ăn đó;
- Phải ngồi vào bàn ăn với một tâm thái bình an;
- Bên cạnh việc nuôi dưỡng cơ thể, hãy học cách nuôi dưỡng tinh thần qua các bữa ăn;
- Duy trì tinh thần vui vẻ, thoải mái.
Nhìn chung, triết lý ẩm thực Nhật Bản cho thấy tính cách tỉ mỉ, tinh tế, chuẩn mực của người dân đất nước này.
2. Khám phá ẩm thực Nhật Bản ở đâu?
Cuối năm 2013, văn hóa ẩm thực Nhật Bản – Washoku đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể. Điều này đã làm cho các món ăn nơi đây được “nâng tầm”, gây hứng thú cho du khách. Hãy cùng chúng tôi khám phá ẩm thực độc đáo của Nhật Bản qua các vùng miền đặc trưng dưới đây!
2.1. Tokyo
Tokyo là “thiên đường” để bạn thưởng thức các món ngon Nhật Bản. Tại đây có số lượng nhà hàng nhận thưởng sao Michelin nhiều nhất. Và cũng là nơi ra đời món sushi nổi tiếng. Bạn có thể tới các quầy hàng trong chợ cá Tsukiji để thưởng thức sushi tươi ngon nhất. Mức giá rẻ hơn nhà hàng cao cấp rất nhiều mà chất lượng thì không thua kém là mấy.
2.2. Kyoto
Kyoto là một thành phố cổ, nơi mà du khách có thể thưởng thức “Kaiseki ryori”. Đây là một bữa tiệc thịnh soạn với nhiều món ngon được chế biến theo mùa. Hương vị, màu sắc kích thích cả đôi mắt lẫn bao tử của thực khách. Nhà hàng Nakamura ở Gion với hơn 400 năm kinh nghiệm là nơi lý tưởng nhất cho bạn và gia đình.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham gia tiệc chay Shojin-ryori tại Izusen trong một khu vườn thanh bình ở đền Daiji-in. Tuy là bữa ăn chay nhưng có hương vị tinh tế và được trình bày rất nghệ thuật, cầu kỳ.
2.3. Osaka
Nếu có dịp đến Osaka, du khách không chỉ ấn tượng bởi những tòa lâu đài cổ hoành tráng. Mà còn được tận hưởng hương vị tuyệt vời của bánh bạch tuộc (Takoyaki). Ngoài ra, tại khu vực Dotonbori cũng rất nổi tiếng với món Okonomiyaki – món từ bột, thịt mực, rau thái nhỏ,…
2.4. Hakodate
Hakodate – hòn đảo phía Bắc của Nhật Bản, là điểm đến hấp dẫn cho “tín đồ” sành ăn. Ở đây nổi tiếng với món thịt nướng Jingisukan và cách nấu mì Ramen đa dạng. Ngoài ra còn có cua và cá hồi tươi sống rất được lòng du khách.
2.5. Nagoya
Hãy thử ngay món lươn nướng (Unagi) khi tới nhà hàng Atsuta Horaiken (Nagoya). Người đầu bếp sẽ rưới nước sốt lên lươn rán có muối. Sau đó bạn sẽ được thưởng thức món cơm lươn Hitsumabushi theo 3 cách khác nhau:
- Phong cách truyền thống với cơm
- Cho ít rong biển khô, hành lá và wasabi (cải ngựa)
- Ăn cùng với súp.
2.6. Nagano
Món mì Soba làm từ kiều mạch là niềm tự hào của tỉnh Nagano. Một số địa điểm thưởng thức nổi tiếng như Nomugi (Matsumoto) – nơi làm mì bằng tay lâu đời và danh tiếng nhất. Còn muốn thử món basashi thịt ngựa, bạn hãy ghé qua nhà hàng Kura nhé!
3. Món ăn đặc trưng của Nhật Bản
3.1. Sushi
Một trong những “thương hiệu” làm nên tên tuổi cho ẩm thực Nhật Bản chính là sushi. Đây là món không thể thiếu trong các bữa ăn hay ngày lễ truyền thống. Sushi có rất nhiều thành phần và công thức chế biến khác nhau. Tuy nhiên nguyên liệu chính làm nên món này là cơm trộn giấm. Kết hợp với các loại thủy hải sản tươi sống như cá ngừ, hàu, bào ngư, cá hồi, tôm,… Dùng kèm với dưa leo, củ cải muối, trứng ngọt tráng mỏng, wasabi, nước tương.
3.2. Sashimi
Sashimi được bày trí rất đẹp mắt với nhiều loại hải sản tươi sống khác nhau. Phổ biến nhất là cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá saba, cá nóc, mực, bạch tuộc và tôm biển. Chúng được thái thành những lát mỏng và ăn cùng với xì dầu, tương, các loại gia vị như mù tạt, gừng, lá tía tô và củ cải trắng thái chỉ. Mỗi loại lại mang một vị ngọt hoặc cảm giác mềm, dai, giòn, béo riêng.
3.3. Tempura
Món này có thành phần chính là tôm, cá theo mùa hay nấm, rau củ,… Được phủ hỗn hợp của trứng, nước, bột mì rồi đem chiên ngập dầu. Hương vị giòn rụm của tempura khiến nhiều thực khách nhớ mãi.
3.4. Rượu sake
Rượu sake không chỉ là một thức uống, nó còn mang ý nghĩa văn hóa, tôn giáo đặc biệt. Trở thành cầu nối giữa người với người hay người với thần linh. Mùa đông, uống một ngụm rượu sake có thể làm ấm cơ thể. Mùa hè, uống rượu ướp lạnh sẽ khiến bạn cảm thấy sảng khoái.
3.5. Shabu
Shabu-shabu là lẩu bò vị nguyên bản. Phần nước dùng có vị ngọt thanh, trong và thường được nấu với bắp cải, rong biển, nấm Shiitake,.. Thực khách lần lượt nhúng những lát thịt bò thái mỏng vào nồi nước dùng sôi sùng sục và ăn khi còn hơi tái. Như vậy sẽ đảm bảo được vị dai giòn, ngọt thơm của thịt bò.
3.6. Sukiyaki
Nguyên liệu cho món Sukiyaki gồm thịt bò Rib eye, hành tây, rau cải cúc, nấm đông cô, đậu phụ, Shirataki. Ăn cùng các loại gia vị như Mirin, đường, nước tương. Và điều đặc biệt là món ăn này được chuẩn bị ngay tại bàn bằng cách nấu thịt bò xắt lát mỏng. Chấm với nước sốt trứng hoặc sốt làm từ tương Kikkoman. So với Shabu-shabu thì bò thái miếng dày hơn một chút.
3.7. Kaiseki Ryori
Bữa ăn tinh tế và thịnh soạn nhất Nhật Bản, thường dùng để chiêu đãi khách quý khi đến chơi nhà. Các món ăn đa dạng, sử dụng nguyên liệu theo mùa. Chủ yếu gồm rau, cá, nấm, rong biển,… Đây được coi là “hồn túy” của ẩm thực xứ sở hoa anh đào.
3.8. Yakitori
Món này được chế biến từ những miếng gà nhỏ, gan, rau củ xiên que và nướng trên bếp than nóng. Đây là món ngon bình dân phổ biến trên đường phố Nhật Bản. Hấp dẫn dân địa phương lẫn du khách bởi hương vị ngon khó cưỡng.
3.9. Tonkatsu với thịt heo chiên giòn
Những ai lần đầu thưởng thức món ăn này sẽ không thể nào quên được. Thành phần là thịt cốt lết được ướp đậm đà, tẩm vụn bánh mì rồi đem đi chiên xù. Miếng thịt giòn rụm bên ngoài, mềm ngọt bên trong khiến ai cũng mê mẩn.
3.10. Các loại mì
Ở Nhật có rất nhiều loại mì khác nhau, nổi tiếng nhất phải kể tới mì Soba, Udon, Ramen. Mì Soba được làm từ kiều mạch và Udon được làm từ bột mì, dùng với nước hầm thịt hoặc sốt đa vị.
Còn Ramen được làm từ bột lúa mì, nước, muối và nước tro tàu. Nước súp của mì Ramen là sự hòa quyện giữa Dashi và Tare.
- Dashi: Nấu từ xương gà, bò, heo, khô cá tảo, tảo bẹ, cá mòi, nấm Shiitake, hải sản, hành tây,…
- Tare: Là gia vị cho vào nước dùng Dashi, bao gồm: Shio, Shoyu, Miso.
3.11. Cơm cà ri Nhật Bản
Khác với cà ri Ấn Độ, món này tại Nhật có vị thanh, ngọt và không quá đậm mùi. Bạn có thể thưởng thức cơm cà ri bò nóng hổi với súp Miso thanh mát. Hoặc cũng có thể là salad rau củ, trái cây tráng miệng.
3.12. Takoyaki
Như đã nói ở trên, Takoyaki là món ngon tuyệt đỉnh của Osaka. Lớp vỏ bên ngoài giòn tan, bao quanh nhân bạch tuộc giòn sần sật. Phía trên rắc một ít gừng đỏ, hành tây và rưới thêm chút nước sốt đặc biệt, ngon hết sảy.
3.13. Natto
Natto là món ăn truyền thống của Nhật, được lên men từ đậu nành. Mặc dù nhiều người không thích mùi của Natto nhưng vẫn sẽ có thể gây nghiện nếu bạn ăn thử một lần. Giá trị dinh dưỡng của món đậu nành lên men này rất cao. Chứa nhiều acid amin, enzym Nattokinase, vitamin K2 – những loại chất giúp tăng tuổi thọ cho con người. Bạn có thể ăn kèm với cơm, hoặc có thể nấu thành súp, làm nhân sushi cuộn hay nước dùng cho mì Soba.
3.14. Donburi
Donburi là từ dùng để chỉ một bát cơm với đầy ắp nguyên liệu khác nhau đặt bên trên. Một số loại Donburi phổ biến như: Gyudon (cơm thịt bò), Katsudon (cơm với Tonkatsu), Tendon (cơm với Tempura), Oyakodon (cơm với thịt gà và trứng), Tekkadon (cơm với thịt cá ngừ – Maguro), và Kaisendon (cơm với hải sản sống).
3.15. Súp Miso
Súp Miso là một trong những món chính vào bữa ăn sáng của người Nhật. Được làm từ tương Miso với nước cốt cá (Dashi), rong biển Wakame, đậu phụ xắt miếng nhỏ, hay đậu phụ chiên thái lát,…. Tạo nên vị thanh ngọt, đậm đà.
Mỗi món ăn đều có hương vị riêng mà chỉ khi thưởng thức bạn mới có thể cảm nhận hết nét tinh tế trong ẩm thực Nhật Bản. Nếu có dịp đến với xứ sở hoa anh đào, đừng quên khám phá và trải nghiệm nhé!
Xem thêm bài viết liên quan:
20++ món ngon Đà Lạt: món ăn vặt, món nướng ngon về đêm, đặc sản Đà Lạt
Top 30 homestay Đà Lạt view đẹp, gần trung tâm sốt bần bật mùa này