Bữa cơm tất niên không chỉ là dịp để các thành viên của gia đình quây quần bên nhau, cùng nhìn lại một năm đã qua mà còn là một nét văn hóa của dân tộc, là lời chia tay năm cũ, cầu chúc một năm mới hạnh phúc, phát đạt hơn. Vậy mâm cỗ tất niên gồm những gì, bạn đã biết chưa? Nếu vẫn còn phân vân, hãy xem ngay hướng dẫn cách làm mâm cỗ tất niên ở bài viết dưới đây nhé!
1. Mâm cỗ tất niên gồm những gì?
1.1. Ý nghĩa của lễ tất niên
Lễ tất niên là bữa tiệc cuối năm của các gia đình Việt. Đây là nghi thức đánh dấu sự kết thúc của năm cũ, sẵn sàng đón chờ một năm mới nhiều thử thách nhưng cũng đầy cơ hội, là một phong tục tốt đẹp, lâu đời của dân tộc ta.
Tất niên là lễ tiễn năm cũ, mừng năm mới, vì vậy nó thường được tổ chức vào ngày 30 âm hằng năm. Lúc này, con cháu đi học, đi làm ăn xa ở mọi nơi cũng đã tề tựu đầy đủ tại nhà chung, quây quần bên mâm cỗ, cùng chia sẻ những món ăn ngon và tổng kết lại một năm đã qua. Lễ tất niên còn được nhiều người mong đợi bởi nó là dịp để cả nhà thỏa sức vui cười, thư giãn sau những ngày làm việc mệt nhọc. Cùng gia đình tận hưởng bầu không khí ấm cúng, vui tươi trong tiết trời se lạnh của mùa xuân đương tới, thật không còn gì tuyệt vời hơn.
1.2. Mâm cơm cúng tất niên gồm những gì?
Mâm cỗ tất niên gồm những gì chắc chắn là câu hỏi được nhiều người quan tâm, đặc biệt là khi năm mới đang cận kề. Thực đơn mâm cỗ tất niên thật ra không cần quá cầu kỳ, chủ yếu thể hiện được sự thành tâm, tấm lòng tôn kính, biết ơn của gia chủ đối với đất, trời, tổ tiên đã phù hộ gia đình suốt một năm vừa qua.
Tùy theo phong tục mỗi nơi và điều kiện gia đình mà gia chủ có thể chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên khác nhau. Tuy nhiên, cần phải có đủ 2 mâm chính là mâm cỗ (chay hoặc mặn) và mâm trái cây. Mâm cỗ nên đặt ở bàn dưới, trên bàn thờ chỉ đặt trái cây và hoa tươi. Trái cây trong mâm cúng tất niên nên chú ý chọn trái cây tươi, ngon, không dùng hoa quả giả hoặc còn xanh. Một bí quyết nho nhỏ để mâm trái cây ngày tất niên được đẹp chính là bạn có thể chọn mua trái cây thông qua tính năng mua sắm nhanh Scan & Go bởi các loại thực phẩm ở đây luôn tươi mới, ngon ngọt và được kiểm định chất lượng khắt khe. Không những thế, Scan & Go còn hỗ trợ giao hàng tận nơi miễn phí nữa đấy.
Một số vật phẩm không thể thiếu để trả lời cho câu hỏi “Mâm cỗ tất niên gồm những gì?” bao gồm: Đèn cầy, gạo, muối, nước lọc, rượu, bánh kẹo, trà, cau trầu, hoa, nhang, chè, cháo trắng, xôi, gà luộc, heo quay, bánh bao, bánh chưng, bánh tét, hoa tươi, lư nhang…
Thực đơn mâm cỗ tất niên cũng được chuẩn bị tùy theo điều kiện gia chủ, tuy nhiên có chuẩn bị gì thì cũng nên được bày biện gọn gàng, trang nghiêm để thể hiện lòng thành kính, để cầu mong một năm mới luôn may mắn, bình an cho mọi người.
2. Hướng dẫn cách làm mâm cỗ tất niên
2.1. Mâm cúng tất niên ba miền khác nhau như thế nào?
Từ Bắc vào Nam, trải dài suốt mảnh đất hình chữ S của Việt Nam ta là các nền văn hóa đặc trưng khác nhau, từ đó tạo nên sự đa dạng, hài hòa trong ẩm thực. Sự đa dạng này cũng thể hiện ở mâm cỗ cúng tất niên của các miền với các món ăn đặc trưng không thể tìm thấy ở đâu khác.
- Thực đơn mâm cỗ tất niên miền Bắc bao gồm các món như miến nấu lòng gà, giò thủ, nem rán, gà luộc, bánh chưng, chân giò hầm măng, giò lụa, giò xào. Không thể không kể đến sự xuất hiện của các món ăn kèm đậm vị như dưa muối, dưa hành.
- Mâm cỗ tất niên miền Trung là sự kết hợp của bánh chưng, bánh tét, thịt ngâm mắm đậm vị không thể tìm thấy ở đâu khác, bánh Tổ, nem chua, chả bò. Bánh Tổ được cho là chiếc bánh mà người miền Trung dâng lên ông bà, tổ tiên, những người đã phù hộ cho “khúc ruột” quê hương vượt qua những thiên tai khốn khó nhất.
- Đối với miền Nam, mâm cỗ không có bánh chưng mà thay vào đó là những đòn bánh tét được gói kỹ càng, tròn trịa. Cũng như bản tính dân dã, giản dị của người miền Nam, mâm cơm cúng tất niên cũng là những món thường thấy hàng ngày như thịt kho Tàu, canh khổ qua nhồi thịt, lạp xưởng, dưa kiệu, dưa hấu.
2.2. Các món ăn thường thấy trên mâm cỗ tất niên
- Giò thủ/Giò lụa: Là món đặc trưng thường thấy trên mâm cỗ miền Bắc. Lớp vỏ bên ngoài của các đòn giò là lá chuối xanh mướt, vô cùng đẹp mắt. Ngày Tết, mỗi gia đình đều cố gắng gói vài đòn giò thủ/giò lụa để dâng lên mâm cúng hoặc gửi tặng đến bạn bè.
- Gà luộc là một nguyên liệu không thể thiếu đối với bất kỳ mâm cỗ nào. Gà được chọn để cúng phải là gà tơ, được luộc kỹ và tạo dáng nghiêm chỉnh. Gà luộc ăn ngon nhất với muối tiêu chanh, vừa thơm vừa đánh thức vị giác tuyệt vời.
- Bánh chưng/Bánh tét: Nếu miền Bắc có bánh chưng tượng trưng cho đất mẹ bao la thì miền Nam lại chuộng bánh tét hơn. Những đòn bánh được gói trong lá chuối xanh mướt, bên trong là nếp dẻo ngọt lành cùng nhân thơm phức, là món đồ cúng không thể không có trong thực đơn mâm cỗ tất niên. Cùng anh chị em ngồi bên ngồi bánh sôi bập bùng cũng là một thú vui ấm áp của nhiều người.
- Nem rán/Chả giò là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ của miền Bắc. Nem rán vàng giòn, ăn kèm với dưa kiệu, dưa hành thực sự khiến người ta không thể ngừng đũa được.
- Thịt xào rau củ là món ăn xuất hiện nhiều ở cả miền Bắc và miền Nam. Thịt đảo vừa tay, rau củ tươi ngọt, đậm đà hương vị, vừa đưa cơm vừa ấm bụng lại ngon miệng.
- Món lẩu là một gợi ý không tệ nếu bạn muốn cùng gia đình quây quần bên bếp lửa ấm áp sau khi đã dâng cúng lên tổ tiên. Nếu bạn muốn cúng cỗ chay thì lẩu với các loại nấm và đậu hũ là lựa chọn tuyệt vời nhất.
- Thịt kho tàu: món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ miền Nam. Khẩu vị của người miền Nam ngọt hơn các miền khác nên trong món thịt kho cũng được cho thêm nước dừa, khi ăn với dưa kiệu lại càng đậm đà hương vị hơn.
- Lạp xưởng được người miền Nam yêu thích bởi sự tiện lợi và thơm ngon. Lạp xưởng có thể chiên, nướng hoặc làm nguyên liệu chế biến nhiều món khác. Chỉ cần một chút lạp xưởng chiên cùng bát dưa kiệu, mùi Tết đã hiện lên nồng nàn rồi.
- Canh khổ qua nhồi thịt: Trong quan niệm của người phương Nam, món ăn này có ý nghĩa giống như cái tên của nó – mong cho cái khổ mau qua đi. Vì vậy, rất dễ bắt gặp món khổ qua nhồi thịt trên bàn thờ của các gia đình miền Nam.
Mâm cỗ tất niên gồm những gì? Chuẩn bị như thế nào cho tươm tất? Đâu đó có lẽ bạn đã tìm thấy câu trả lời của mình trong bài viết này rồi nhỉ? Giờ thì nếu bạn chưa sắm đủ đồ cho mâm tất niên của nhà mình, hãy tải ngay ứng dụng VinID và trải nghiệm tính năng mua sắm tiện lợi của Scan & Go đi nhé, đi chợ online thoải mái, không lo quên mang ví tiền vì đã có VinID Pay hỗ trợ rồi!
Xem thêm bài viết về Tết 2020: