Hạt dẻ là gì? Nguồn gốc, tác dụng, cách chọn & nấu hạt dẻ thơm ngon, ngọt bùi

Nhờ hương vị thơm ngon, béo bùi lại rất tốt cho sức khỏe, hạt dẻ đã trở thành loại hạt rất được yêu thích tại Việt Nam. Vậy hạt dẻ là gì? Nguồn gốc, tác dụng, cách chọn và nấu hạt dẻ như thế nào? Tất cả sẽ được VinID giải đáp chi tiết trong bài viết này. Cùng tìm hiểu ngay nhé!

1. Hạt dẻ là gì?

Định nghĩa

Hạt dẻ có tên gọi tiếng Anh là Chestnut hay Sơn Hạch Đào. Đây là loại hạt có vị ngọt nhẹ, khi ăn rất bùi và béo. Khi chín, quả hạt dẻ sẽ tự rụng xuống đất, hạt có màu nâu đen, vỏ căng bóng. 

Mỗi quả hạt dẻ thường sẽ chứa từ 1 đến 4 hạt dẻ nhỏ bên trong. Mùa hạt dẻ sẽ bắt đầu từ tháng 8 đến tháng 10 Dương lịch hàng năm. 

Nguồn gốc

Cây hạt dẻ thuộc loại thân gỗ, cao, có tuổi thọ sống rất lâu năm. Theo đó, mỗi cây sẽ cho khoảng 60 năm lấy hạt. Nguồn gốc của loại cây thân gỗ này bắt nguồn từ khu vực châu Âu và một số nước Tiểu Á thuộc Thổ Nhĩ Kỳ. 

Ngày nay, cây hạt dẻ được trồng khá nhiều ở khu vực châu Á. Tại Việt Nam, Sapa và Cao Bằng là hai tỉnh thành trồng rất nhiều cây hạt dẻ.

Đặc điểm

Như đã nói, hạt dẻ được bao bọc bởi một lớp vỏ ngoài có rất nhiều gai. Mỗi quả hạt dẻ sẽ chứa khoảng 1 đến 4 hạt dẻ ở trong. Cả phần cây và hạt dẻ đều mang lại rất nhiều giá trị kinh tế. Ngoài phần hạt thì thân cây hạt dẻ cũng được thu hoạch để lấy gỗ phục vụ sản xuất đồ nội ngoại thất nhà cửa.

Các loại hạt dẻ phổ biến ở Việt Nam

Hiện nay ở Việt Nam có trồng và cung cấp rất nhiều loại hạt dẻ cho hàm lượng dinh dưỡng và giá trị kinh tế khác nhau. Cụ thể như sau:

• Hạt dẻ Sapa: Là loại hạt có phần vỏ bóng, màu nâu sẫm. Kích thước hạt to gấp 4 lần loại hạt dẻ rừng. Khi tách vỏ bạn sẽ thấy có một lớp vỏ mỏng lụa màu cam phủ lên trên bề mặt.

• Hạt dẻ rừng: Hình dáng quả gần tương tự như quả chôm chôm rừng. Phần vỏ hạt mỏng, màu nâu sẫm và tương đối dễ bóc. Hạt dẻ rừng khi ăn có vị ngọt thơm, béo ngậy. 
• Hạt dẻ ngựa: Đây là loại hạt dẻ cho giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao nhất. Bởi tất cả từ hoa, vỏ cây, thân cây và hạt dẻ ngựa đều sử dụng được để hỗ trợ chữa bệnh. 
• Hạt dẻ Thái Lan: Phần vỏ của loại hạt dẻ này sẽ cứng, có màu nâu. Mỗi quả chỉ có 1 hạt dẻ hình tròn duy nhất. Vì giá thành khá phải chăng nên hạt dẻ Thái Lan được bày bán rất nhiều ở quán xá lề đường.
• Hạt dẻ Trung Quốc: Loại hạt này có hình dáng tròn, vỏ hạt mỏng, có màu nâu bóng. Khi ăn, hương vị của hạt dẻ Trung Quốc gần tương tự như loại hạt dẻ Sapa.

• Hạt dẻ Nhật Bản: Hạt có hình cầu hơi méo, phần vỏ màu nâu đất dày. Nhân hạt dẻ Nhật Bản có màu vàng sáng bắt mắt. Hầu hết, loại hạt dẻ này đều đã được chế biến sẵn và đóng gói.

2. Tác dụng của hạt dẻ đối với sức khỏe

Chống viêm

Trong hạt dẻ có chứa nhiều Aescin, đặc biệt là hạt dẻ ngựa có khả năng chống viêm rất tốt. Với những bệnh nhân đang bị suy tĩnh mạch mãn tính hay mới phẫu thuật, bị chấn thương hãy ăn hạt dẻ thường xuyên để làm giảm tình trạng sưng, viêm nhé!

Chống oxy hóa

Hàm lượng hợp chất Flavonoid trong hạt dẻ rất cao. Vì thế, hạt dẻ có khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa sự phát triển của các gốc tự do. Khả năng chống oxy hóa mạnh của hạt dẻ cũng đã được chứng minh rất nhiều trong các phòng thí nghiệm.

Ngăn ngừa ung thư

Thành phần Aescin có trong hạt dẻ không chỉ chống viêm mà còn có khả năng làm giảm sự phát triển của các tế bào gây ung thư, nhất là ung thư bạch cầu, ung thư gan hay ung thư đa u tủy. Ngoài ra, hạt dẻ còn có thể tiêu diệt được các tế bào gây ung thư tuyến tụy và ung thư phổi.

Cung cấp năng lượng cho cơ thể

So với các loại hạt khác, hàm lượng vitamin C trong hạt dẻ rất dồi dào. Đặc biệt, lượng tinh bột trong hạt dẻ được sử dụng làm ngũ cốc cung cấp năng lượng cho cơ thể rất tốt. Với những người thường xuyên tập gym, tập thể hình, vận động viên,… hãy duy trì thói quen ăn hạt dẻ đều đặn nhé!

Ngăn ngừa, giảm triệu chứng bệnh trĩ

Dù chưa có bất kỳ chứng minh nào cho thấy hạt dẻ có thể chữa khỏi được bệnh trĩ. Song với đặc tính chống viêm vốn có, chiết xuất hạt dẻ ngựa có thể ngăn ngừa tình và làm giảm các triệu chứng bệnh trĩ rất hiệu quả. 

Hỗ trợ chữa vô sinh cho nam giới

Hợp chất Aescin có thể làm giảm tình trạng sưng tĩnh mạch ở xung quanh khu vực tinh hoàn. Vì thế, nam giới khi thường xuyên ăn hạt dẻ chất lượng tinh trùng sẽ được cải thiện đáng kể. 

3. Cách chọn mua hạt dẻ tươi ngon

Về màu sắc hạt dẻ

Nên chọn mua những loại hạt dẻ có màu nâu sáng, nhìn vỏ ngoài tươi, bóng. Đặc biệt hạt dẻ tươi ngon sẽ có các sợi lông tơ nhìn rất rõ. Nếu mua hạt dẻ tươi thì nên lưu ý chỉ bảo quản được 10 ngày và rất dễ lẫn các hạt bị lép, hư hỏng. 

Về nhân hạt dẻ

Nhân hạt dẻ ngon, đảm bảo chất lượng khi bóc lớp vỏ ra có mùi thơm đặc trưng. Màu sắc nhân trắng ngà, không có màu sắc đen lạ. Khi cầm trên tay để lắc, hạt dẻ có tiếng kêu rõ ràng.

4. Cách bảo quản hạt dẻ tại nhà

Bảo quản hạt dẻ sống

Với hạt dẻ sống sau khi mua về mà chưa sử dụng đến hay chưa dùng hết các bạn có thể bảo quản chúng trong hộp nhựa có nắp đậy. Sau đó, bảo quản hạt dẻ tươi trong ngăn đông tủ lạnh sẽ dùng được trên 10 ngày. Nếu muốn bảo quản dưới 10 ngày thì có thể để hạt dẻ sống xuống ngăn mát hoặc đổ xuống nền nhà. 

Bảo quản hạt dẻ đã chín

Với hạt dẻ đã chín, bạn có thể bảo quản chúng dưới 3 ngày bằng cách không cho vào tủ lạnh hay túi bóng, chỉ cần để nơi khô thoáng, tránh ẩm thấp là được. 

Nếu bảo quản trên 4 ngày thì cho hạt dẻ ra khỏi túi bóng, sau đó cho vào khay không cần đậy nắp và bảo quản trong tủ lạnh. Khi nào ăn thì cho vào lò vi sóng quay hoặc rang nóng lại là được.

5. Hướng dẫn cách nấu hạt dẻ bùi béo

5.1. Cách luộc hạt dẻ đơn giản

Chuẩn bị nguyên liệu

• Hạt dẻ: 1 kg
• Muối ăn
• Dụng cụ: nồi, dao nhỏ

Cách luộc hạt dẻ tại nhà

• Bước 1: Hạt dẻ sau khi mua về thì loại bỏ những hạt bị hỏng, rửa sạch và để ráo nước.
• Bước 2: Dùng dao rạch một đường ngang theo hình vòng tròn hạt dẻ. Lưu ý không nên rạch quá sâu sẽ chạm vào phần nhân bên trong hạt.
• Bước 3: Bắc nồi lên bếp, cho hạt dẻ vào. Đổ nước sạch vào sấp mặt hạt dẻ và cho thêm 1 thìa muối. 
• Bước 4: Đun hạt dẻ trong khoảng 15 phút cho đến khi ăn thử thấy hạt dẻ chín mềm thì tắt bếp. 

Thành phẩm

Đổ hạt dẻ ra rổ và thưởng thức khi còn nóng. Lưu ý, bạn không nên luộc hạt dẻ quá chín kỹ sẽ khiến màu nhân bên trong bị thâm đen. Hãy căn đúng khoảng thời gian hạt dẻ vừa chín tới để tắt bếp. 

Bạn có thể thưởng thức hạt dẻ đã luộc trong 3 ngày. Để bảo quản hạt dẻ đã luộc vào túi nilon hoặc hộp nhựa và để trong ngăn mát tủ lạnh và thưởng thức dần.

5.2. Cách rang hạt dẻ thơm ngon

Để rang hạt dẻ thơm ngon, bạn cũng chuẩn bị và luộc hạt dẻ tương tự như các bước trên. Để hạt dẻ đã luộc thật ráo nước, cho vào chảo rang. 

Lưu ý: Khi bắt đầu rang hạt dẻ phải đảo thật đều tay. 

Thời gian rang hạt dẻ chỉ khoảng 15 phút cho đến khi nhìn thấy hạt đã nứt, vỏ hơi cháy và có mùi thơm đặc trưng là được. 

Hy vọng qua bài viết trên từ VinID sẽ giúp bạn biết thêm về nguồn gốc, tác dụng, cách chọn, bảo quản và sử dụng hạt dẻ hiệu quả nhất. Bạn có thể chọn mua các loại hạt dẻ chế biến sẵn tại siêu thị Vinmart hoặc app VinID để tiết kiệm thời gian nấu nướng nhé!